voedingsadvies
Ook al heb je geen ernstige klachten, toch is het de moeite om echt aandacht te geven aan je voedingspatroon. Een toepassing van het Ayurvedisch gezegde: ‘Het gebruik van medicijnen is zinloos als de voeding niet wordt aangepast aan de kwaliteit van je eigen spijsvertering. Doe je dit wel, dan is het gebruik van geneesmiddelen niet nodig.’
ayurvedische kruiden en voedingsadvies
De spijsvertering is een ingenieus proces. Wat je tot je neemt, wordt omgezet in voor het lichaam bruikbare voedingsstoffen. Dit is een subtiel chemisch gebeuren waarin allerlei processen van elkaar afhankelijk zijn. De precieze samenstelling van de spijsverteringssappen is voor ieder mens verschillend.
Daarom is het begrip ‘juiste voeding’ ook voor iedereen anders. Als je zo eet dat de voeding volledig kan worden verteerd, dan blijven er in het lichaam geen onverteerde resten achter die kunnen vervormen tot tot een giftige, lichaamsvijandige substantie. Deze substantie wordt in Ayurveda ama genoemd. Ama wordt als een essentiële oorzaak van ziekte beschouwd.
Een therapeut begint dus altijd met te onderzoeken wat de specifieke aard is van jouw spijsvertering. Ayurveda maakt daarbij onderscheid tussen drie hoofdtypen:
een onregelmatige spijsvertering (vata),
een snelle spijsvertering (pitta)
een langzame spijsvertering (kapha).
Daarbij zijn alle mengtypen denkbaar. Een voedingsadvies is enerzijds gebaseerd op de oorspronkelijke aard van je spijsvertering en anderzijds op de huidige constitutie ervan.
Omdat de spijsvertering van ieder mens uniek is, kan je geen algemene voedingsadviezen geven. Uitspraken als ‘melk is goed voor elk’ of ‘eet ieder dag een appel’ of ‘rauwkost is gezond’, botsen volledig met dit principe en zijn er ook de oorzaak van dat dieetvoorschriften voor specifieke ziekten (bijvoorbeeld een maagdieet of een leverdieet) zo vaak niet werken. Zij gaan er vanuit dat de spijsvertering bij de verschillende patiënten met dezelfde ziekte gelijk functioneert. Het Ayurvedisch uitgangspunt dat dit niet het geval is, brengt dan ook een grote verandering met zich mee in de diëtetiek.
Vaak is er in eerste instantie een reinigend dieet nodig. Daarna is er meestal sprake van een voedingsadvies op korte termijn, wat vooral als doel heeft om de huidige disbalans te herstellen, een voedingsadvies op langere termijn, wat als doel heeft om het herstelde evenwicht blijvend te handhaven. (Onder op deze pagina staat wat achtergrondinformatie waarbij je een algemene indruk krijgt welke voedingsmiddelen geschikt zijn voor de drie hoofdtypen.)
Daar komt nog bij dat Ayurveda een nauwe wisselwerking ziet tussen mentale activiteit en de werking van de darmen. Elke onrust in het denken heeft haar weerslag op de darmwerking. De invloed van innerlijke spanning op constipatie of van angst op diarree, zijn hier voorbeelden van. Dit wederzijdse verband speelt in het voedingsadvies daarom ook altijd een rol.
Voor een voedingsadvies zijn er meestal twee consulten nodig om tot een afgewogen conclusie te komen.
Een coachingsgesprek duurt 1u30 • € 70
achtergrondinformatie voedingsadvies
voor de vata-constitutie
Een vata-type heeft een onregelmatige spijsvertering en doet er in het algemeen goed aan om vooral vata-verlagende voeding te eten. Naarmate vata meer verhoogd is (wat zich bijvoorbeeld kan uiten in pijn, kou, krampen, stijfheid, droge huid, onrustige motoriek, constipatie, gasvorming, hoge bloeddruk, ademstoornissen, slapeloosheid, stress, of concentratieproblemen) is het belangrijker zich strikt te houden aan een zogenaamd vata-dieet waarin alleen vata-verlagende producten worden gebruikt. Je voeding zal dan het beste medicijn zijn.
Een vata-dieet bestaat vooral uit verwarmend, gekookt, voedzaam (niet te weinig), wat vettig eten. Niet te licht, te droog, te koud, te rauw, te bitter, te wrang of te scherp voedsel. Een regelmatig eetpatroon is de belangrijkste factor.
voor de pitta-constitutie
Een pitta-type heeft een snelle spijsvertering en doet er in het algemeen goed aan om pitta-verhogende producten slechts met mate te eten. Als duidelijk is dat pitta verhoogd is (wat zich bijvoorbeeld kan uiten in maagproblemen, dunne ontlasting, prikkelbaarheid, ontstekingen, verkleuringen van de huid, of temperatuurschommelingen), doe je er goed aan om je strikt te houden aan een zogenaamd pitta-dieet wat inhoudt dat je geen enkel pitta-verhogend product consumeert. Je voeding zal dan het beste medicijn zijn voor deze klachten.
Een pitta-dieet bestaat vooral uit verkoelend voedsel, geen te lichte of te vochtige voeding, niet te scherp, niet te zout, niet te zuur, niet te vet, geen gefermenteerde producten, niet te gretig eten maar goed kauwen.
voor de kapha-constitutie
De spijsvertering van een kapha-type is stabiel maar traag. Bitter, wrang en scherp voedsel zetten hem in beweging. Zwaar, vet, koud en veel eten moet worden vervangen door licht, droog, warm, weinig en gevarieerd voedsel. Als er symptomen zijn van verstoorde kapha (bijvoorbeeld slijmvorming in de longen, overgewicht, diabetes, oedeem, traagheid, gewrichtsproblemen, depressiviteit), is het noodzakelijk om je strikt te beperken tot kapha-verlagende voeding.